Bassen is bassen. Dat is net zoveel waar als onwaar.
Het is waar als het gaat om alle intuïtieve dingen die te maken hebben met (niet klassiek) bassen. Natuurlijk groove, het spelen op de drummer, het neerzetten van de basis. Neem je plaats in in het spectrum. Wees dominant in het neerzetten van de beat. Of het nu om countrymuziek, bigbandjazz, soul of pop gaat, de bassist zet (vaak samen met de drummer) de groove neer. Dat is in alle populaire genres je rol als bassist. In die zin is bassen bassen. Ook het uit het hoofd spelen van al je repertoire is zo’n discipline overstijgende kwaliteit. Het spelen op harmonische trappen, op muzikaal gehoor. Het zoeken van melodische contrapunt-achtige melodieën, de fixatie voor de grondtoon. Het opspannen van de muzikale ruimte vanuit de vierklank. Dat is steeds hetzelfde.
Natuurlijk kent iedere muziek zijn eigen timing, en daar kom je dus als allround bassist soms te kort. Hoe graag je het ook wil, de echte intense vernieuwende wereldgrooves zijn weggelegd voor de specialisten. Bassisten die zich vooral richten op één specifiek aspect van de vele genres. Daar kan ik soms met verwondering en jaloezie naar kijken.
Ook de instrument beheersing is natuurlijk steeds anders. Hoewel veel parallellen, de contrabas en de basgitaar zijn wel totaal verschillend. Vooral de contrabas is een intensief instrument, waar je niet zomaar op kan spelen. Discipline als het gaat om houding en vingerzetting zijn cruciaal. Zonder gedegen kennis van alle linkerhand posities, is het eigenlijk hopeloos.
Ook klank is een dingetje, sound is voor alle disciplines een heel belangrijk aspect van het bassen. En de sound zit, afgezien van dure instrumenten en versterkers, toch echt in de vingers. Ook op dat gebied zijn contrabas en basgitaar bijna elkaars tegenpolen. Dat maakt het voor de allrounders ook heel moeilijk om het op te nemen tegen de specialisten.
Kort samengevat. Als allround bassist wil je graag zo veel als mogelijk klinken als de specialisten op de afzonderlijke disciplines en instrumenten. Natuurlijk zijn er ook specifieke allround klusjes, waarbij je allebei de instrumenten moet gebruiken, maar de grootste kick is juist om als specialist te spelen.
Vorige week speelde ik als contrabassist oude stijl jazz met grootmeesters Bert Brandsma en Erik Ineke, dit weekend mocht ik meespelen met de jeugd van de succesvolle top40 band Groove Department op basgitaar. Uitersten in het muzikale spectrum, toch kom ik heel veel overeenkomsten tegen. Spelen uit het hoofd en je plek innemen in de band. Samen met Thomas Zeevalking een heel dikke groove neerzetten, teneinde de 1300 gasten van het 150 jarig reünie feest van het Hogeland College tot dansen te dwingen. De topzangeres Leonie Kuizenga zo goed als mogelijk accommoderen, met de juiste noten op de juiste plek. Aan de andere kant het blenden met de kwastjes van de legendarische Erik Ineke. Wegzakken met je eigen sound in die van zijn kleine setje. Zodat het klinkt als één goed geoliede machine.
Voor mij als allround bassist was het dus enorm genieten de afgelopen 2 weekenden. En ik heb gelukkig weer niet hoeven kiezen voor één specifieke stijl of instrument. Ik vind bassen namelijk leuk, het maakt niet uit in welke muzikale ambiance.